W jaki sposób czytać oznaczenia śrub?

Elementy złączne wykorzystywane do przygotowywania połączeń śrubowych muszą gwarantować odpowiednią wytrzymałość i dobrze znosić obciążenia, jakim poddawana jest konkretna konstrukcja lub detal. Wynika to z faktu, że powinny one wytrzymywać zarówno pojawiające się oddziaływania statyczne, jak i dynamiczne oraz być odporne na ścinanie  lub rozciąganie w określonym zakresie uwarunkowanym założeniami przyjętymi przez konstruktora. Parametry metalu, z jakiego wytworzono śrubę, dobiera się też tak, by między gwintem śruby i nakrętki pojawiało się wystarczająco duże tarcie. Przekonajmy się, jak parametry śrub są na nich oznaczane.

Twardość śruby 

Najważniejszymi z parametrów, jakie są oznaczane na śrubach, będą dwie cechy. Pierwszą z nich jest wytrzymałość na rozciąganie materiału, z którego zostały wykonane, podawana w megapaskalach (MPa). Drugą jest stosunek granicy plastyczności śruby do jej wytrzymałości na rozciąganie. Potocznie jest on nazywany twardością śruby. Obie zmienne są podawane na łbie śruby w postaci dwucyfrowego kodu. Popularne wartości to np.: 3.6, 5.8, 8.8 czy 10.9. Śruby klas powyżej 8.8 mają podwyższoną wytrzymałość, są wykonane ze stali ze specjalnymi dodatkami stopowymi np. borem lub wanadem, a także poddawane hartowaniu. Wytrzymałość na rozciąganie oznacza wartość siły, przy jakiej metal ulegnie zerwaniu, czyli przekroczona zostanie jego granica plastyczności. Plastyczność to zdolność do ulegania trwałemu odkształceniu w wyniku działania siły zewnętrznej.

Klasy wytrzymałości śrub

Klasa wytrzymałości śrub może być również określana przez podanie progu twardości. Jest on wyznaczany według skali twardości Vickersa. Odpowiada 10% twardości HV materiału, z którego wytworzono śrubę. Występują śruby produkowane w czterech klasach – 14H (140 HV), 22H (220 HV), 33H (330 HV), 45H (450 HV).

Wśród oznaczeń na śrubach można także spotkać rodzaj gwintu – zwykle jest to gwint metryczny (M), a także długość i średnicę trzpienia. Można też spotkać określenia dokładności: A – dokładna, B – średniodokładna, C – zgrubna.